کلامیدیا و سوزاک از شایع‌ترین بیماری‌های مقاربتی (STIs) هستند که توسط باکتری‌های مختلف ایجاد می‌شوند و از طریق تماس جنسی منتقل می‌گردند. این دو بیماری به دلیل علائم مشابه و احتمال وقوع همزمان، اغلب با هم بررسی می‌شوند. هرچند در بسیاری از موارد ممکن است بدون علامت باشند، اما عدم درمان به موقع می‌تواند به عوارض جدی مانند ناباروری، التهاب لگن، یا حتی افزایش خطر ابتلا به HIV منجر شود. در این مقاله، به تعریف این بیماری‌ها، علائم، روش‌های تشخیص، درمان و پیشگیری از آن‌ها می‌پردازیم.
کلامیدیا چیست؟
کلامیدیا یک عفونت باکتریایی است که توسط باکتری کلامیدیا تراکوماتیس (Chlamydia trachomatis) ایجاد می‌شود. این بیماری یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی در جهان است و به‌ویژه در افراد جوان (زیر ۲۵ سال) شیوع بیشتری دارد. کلامیدیا از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل می‌شود و ممکن است به دستگاه تناسلی، مقعد، گلو یا حتی چشم‌ها (در موارد نادر) سرایت کند.
یکی از ویژگی‌های اصلی کلامیدیا این است که اغلب بدون علامت است. به گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، حدود ۷۰ درصد زنان و ۵۰ درصد مردان مبتلا به کلامیدیا هیچ علائمی ندارند، که این موضوع باعث می‌شود بیماری به‌صورت ناآگاهانه به دیگران منتقل شود.
سوزاک چیست؟
سوزاک، که گاهی به آن “گنوره” یا “آتشک” نیز گفته می‌شود، یک عفونت باکتریایی است که توسط باکتری نایسریا گونوره‌آ (Neisseria gonorrhoeae) ایجاد می‌شود. این بیماری نیز از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل می‌شود و می‌تواند نواحی مختلفی از بدن مانند دستگاه تناسلی، مقعد، گلو و چشم‌ها را درگیر کند. سوزاک به‌ویژه در میان افراد ۱۵ تا ۲۴ ساله شایع است و سالانه میلیون‌ها مورد جدید در سراسر جهان گزارش می‌شود.
برخلاف کلامیدیا، سوزاک معمولاً علائم شدیدتری ایجاد می‌کند، اما باز هم بسیاری از مبتلایان، به‌ویژه زنان، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. عدم درمان سوزاک می‌تواند به عوارض جدی مانند بیماری التهابی لگن (PID)، ناباروری یا عفونت‌های سیستمیک منجر شود.
علائم کلامیدیا
علائم کلامیدیا معمولاً خفیف هستند و ممکن است چند هفته پس از ابتلا ظاهر شوند. در بسیاری از موارد، افراد متوجه بیماری خود نمی‌شوند، اما در صورت بروز علائم، این موارد شایع هستند:
در زنان:
ترشحات غیرطبیعی واژن: ترشحات شفاف یا سفیدرنگ با بوی غیرمعمول.
سوزش یا درد هنگام ادرار: احساس ناراحتی یا سوزش در مجرای ادرار.
درد لگنی خفیف: ممکن است با التهاب همراه باشد.
خونریزی نامنظم: خونریزی بین دوره‌های قاعدگی یا پس از رابطه جنسی.
درد هنگام رابطه جنسی: احساس ناراحتی در حین نزدیکی.
در مردان:
ترشحات غیرطبیعی از آلت تناسلی: معمولاً شفاف یا سفید.
سوزش یا درد هنگام ادرار: مشابه علائم عفونت ادراری.
درد یا تورم بیضه‌ها: این علامت کمتر شایع است.
سایر نواحی:
عفونت مقعدی: خارش، ترشحات یا درد در ناحیه مقعد.
عفونت گلو: گلو درد یا مشکل در بلع (در صورت رابطه دهانی).
عفونت چشمی: قرمزی، ترشحات یا حساسیت به نور (نادر).
علائم سوزاک
علائم سوزاک معمولاً بین ۲ تا ۱۴ روز پس از مواجهه با باکتری ظاهر می‌شوند، اما در برخی موارد ممکن است تا ۳۰ روز طول بکشد. این علائم معمولاً شدیدتر از کلامیدیا هستند:
در زنان:
ترشحات غیرطبیعی واژن: ترشحات غلیظ به رنگ زرد یا سبز، گاهی با بوی نامطبوع.
سوزش یا درد هنگام ادرار: مشابه عفونت‌های ادراری.
خونریزی غیرطبیعی: خونریزی بین قاعدگی یا پس از رابطه جنسی.
درد لگنی یا شکمی: به‌ویژه در صورت پیشرفت عفونت به بیماری التهابی لگن.
درد هنگام رابطه جنسی: ناراحتی در حین نزدیکی.
در مردان:
ترشحات چرکی از آلت تناسلی: ترشحات سفید، زرد یا سبز که گاهی به “قطره” معروف است.
سوزش یا درد شدید هنگام ادرار: یکی از شایع‌ترین علائم.
تورم یا درد بیضه‌ها: ممکن است با التهاب اپیدیدیم همراه باشد.
قرمزی یا تورم نوک آلت تناسلی: نشانه‌ای از التهاب.
سایر نواحی:
عفونت مقعدی: خارش، ترشحات چرکی، خونریزی یا درد هنگام دفع مدفوع.
عفونت گلو: گلو درد، تورم غدد لنفاوی یا مشکل در بلع.
عفونت چشمی: ترشحات چرکی، قرمزی یا حساسیت به نور، که در نوزادان متولدشده از مادران مبتلا شایع‌تر است.
عوارض عدم درمان کلامیدیا و سوزاک
عدم درمان به موقع کلامیدیا و سوزاک می‌تواند به عوارض جدی منجر شود:
در زنان: بیماری التهابی لگن (PID)، ناباروری، بارداری خارج از رحم، درد مزمن لگنی.
در مردان: اپیدیدیمیت (التهاب لوله‌های بیضه)، ناباروری، تنگی مجرای ادرار.
در هر دو جنس: افزایش خطر ابتلا به HIV، عفونت‌های سیستمیک (مانند مننژیت یا التهاب مفاصل)، و در موارد نادر، عفونت‌های چشمی منجر به نابینایی.
در نوزادان: مادران مبتلا می‌توانند عفونت را به نوزادان خود منتقل کنند، که ممکن است به التهاب چشمی (کنژکتیویت) یا عفونت‌های شدیدتر منجر شود.
تشخیص کلامیدیا و سوزاک
تشخیص کلامیدیا و سوزاک معمولاً از طریق آزمایش‌های زیر انجام می‌شود:
آزمایش ادرار: برای تشخیص عفونت در مجرای ادرار.
سواب: نمونه‌برداری از ترشحات واژن، آلت تناسلی، مقعد یا گلو با استفاده از سواب پنبه‌ای.
آزمایش تقویت اسید نوکلئیک (NAAT): دقیق‌ترین روش برای تشخیص هر دو بیماری.
کشت باکتریایی: برای سوزاک، به‌ویژه در مواردی که مقاومت آنتی‌بیوتیکی مشکوک است.
از آنجا که کلامیدیا و سوزاک اغلب همزمان رخ می‌دهند (۵۰ تا ۷۰ درصد موارد سوزاک با کلامیدیا همراه است)، پزشکان معمولاً آزمایش هر دو بیماری را توصیه می‌کنند. همچنین، آزمایش سایر بیماری‌های مقاربتی مانند HIV و سیفلیس نیز ممکن است انجام شود.
درمان کلامیدیا و سوزاک
هر دو بیماری با آنتی‌بیотиک درمان می‌شوند، اما نوع دارو و مدت درمان متفاوت است:
درمان کلامیدیا:
آنتی‌بیوتیک‌های رایج: آزیترومایسین (دوز تک‌مقدار) یا داکسی‌سایکلین (به مدت ۷ روز).
توصیه‌ها: بیماران باید تا ۷ روز پس از اتمام درمان از رابطه جنسی خودداری کنند. شرکای جنسی نیز باید آزمایش و درمان شوند.
درمان سوزاک:
آنتی‌بیوتیک‌های رایج: تزریق عضلانی سفتریاکسون (۵۰۰ میلی‌گرم برای افراد زیر ۱۵۰ کیلوگرم، ۱ گرم برای افراد سنگین‌تر). در صورت احتمال عفونت همزمان کلامیدیا، داکسی‌سایکلین (۷ روز) نیز تجویز می‌شود.
مقاومت آنتی‌بیوتیکی: به دلیل افزایش مقاومت باکتری سوزاک به آزیترومایسین، دستورالعمل‌های درمانی تغییر کرده و سفتریاکسون به‌عنوان درمان اصلی توصیه می‌شود.
توصیه‌ها: بیماران باید تا یک هفته پس از درمان از رابطه جنسی خودداری کنند. آزمایش مجدد ۱ تا ۲ هفته پس از درمان برای اطمینان از بهبودی توصیه می‌شود.
درمان های خانگی
برخی منابع به درمان‌های خانگی مانند مصرف عسل یا ماست برای سوزاک اشاره کرده‌اند، اما این روش‌ها از نظر علمی تأیید نشده‌اند و نباید جایگزین درمان پزشکی شوند. درمان به‌موقع با آنتی‌بیوتیک تحت نظر پزشک ضروری است.
پیشگیری از کلامیدیا و سوزاک
پیشگیری از کلامیدیا و سوزاک با رعایت نکات زیر امکان‌پذیر است:
استفاده از کاندوم: کاندوم لاتکس یا محافظ‌های دهانی در روابط جنسی واژینال، مقعدی و دهانی خطر ابتلا را کاهش می‌دهد.
آزمایش منظم: افراد فعال جنسی، به‌ویژه زیر ۲۵ سال، باید سالانه آزمایش بیماری‌های مقاربتی انجام دهند.
کاهش شرکای جنسی: داشتن شرکای جنسی کمتر خطر ابتلا را کاهش می‌دهد.
گفت‌وگو با شریک جنسی: اطمینان از سلامت شریک جنسی و انجام آزمایش‌های منظم.
اجتناب از رفتارهای پرخطر: مصرف الکل یا مواد مخدر می‌تواند به روابط جنسی محافظت‌نشده منجر شود.
اگر می خواهید بدانید لیپو ۳۶۰ بدون ترانسفر چیست، کلیک کنید.
