هارپ چیست؟ نگاهی جامع به این پروژه
هارپ چیست؟
هارپ یک پروژه تحقیقاتی است که در منطقه گاکونا در آلاسکا، در زمینی به مساحت حدود ۳۳ هکتار، مستقر شده است. این تأسیسات شامل ۱۸۰ آنتن دوقطبی فرکانس بالا (HF) است که قادر به ارسال امواج رادیویی با توان ۳.۶ مگاوات به لایه یونوسفر، یعنی بالاترین و ناشناختهترین بخش جو زمین، هستند. یونوسفر که در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار دارد، لایهای است که پرتوهای مضر خورشیدی مانند اشعه فرابنفش و ایکس را جذب میکند و به دلیل وجود ذرات باردار، در انعکاس امواج رادیویی نقش مهمی دارد.
هدف اصلی هارپ، مطالعه خواص و رفتار یونوسفر با استفاده از امواج رادیویی فرکانس بالا (در محدوده ۲.۸ تا ۱۰ مگاهرتز) است. این امواج بخشی از یونوسفر را تحریک میکنند و با گرم کردن آن (از طریق افزایش شتاب الکترونها)، به دانشمندان امکان میدهند تا فرآیندهای فیزیکی پیچیده این لایه را بررسی کنند. این پروژه به عنوان یک “آزمایشگاه طبیعی” عمل میکند که در آن دانشمندان میتوانند پدیدههای جوی و الکترومغناطیسی را مطالعه کنند.
تاریخچه و توسعه هارپ
ایده اولیه هارپ در دوران جنگ سرد شکل گرفت، زمانی که ایالات متحده به دنبال روشهایی برای برقراری ارتباط با زیردریاییهای مجهز به سلاح هستهای بود. این زیردریاییها به دلیل عمق زیاد و محدودیتهای ارتباطی، نیاز به فناوریهای پیشرفتهای داشتند که بتوانند سیگنالهای رادیویی را از طریق یونوسفر منتقل کنند. در اواسط دهه ۱۹۸۰، آزمایشهای آزمایشگاهی نشان داد که امواج فرکانس پایین (ELF/ULF) میتوانند با استفاده از الکتروجتهای یونوسفری به عنوان آنتنهای طبیعی عمل کنند. این یافتهها منجر به ساخت تأسیسات هارپ در سال ۱۹۹۳ شد.
این پروژه ابتدا توسط نیروی هوایی و دریایی ایالات متحده، دانشگاه آلاسکا در فیربنکس و آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (DARPA) تأمین مالی شد. شرکت BAE Advanced Technologies نیز مسئولیت ساخت آنتنها و تجهیزات را بر عهده داشت. تکمیل هارپ حدود دو دهه طول کشید و هزینهای بالغ بر ۲۵۰ میلیون دلار صرف ساخت و عملیات آن شد. در سال ۲۰۱۵، مدیریت این تأسیسات به دانشگاه آلاسکا در فیربنکس واگذار شد و از آن زمان، هارپ به طور کامل به یک مرکز تحقیقاتی علمی تبدیل شده است.
فناوری و عملکرد هارپ
ابزار اصلی هارپ، “ابزار پژوهشی یونوسفر” (IRI) است که شامل آرایهای از ۱۸۰ آنتن دوقطبی متقاطع است. این آنتنها امواج رادیویی با فرکانس بالا تولید میکنند که به لایه یونوسفر ارسال میشوند. بخشی از این امواج در ارتفاع ۱۰۰ تا ۳۵۰ کیلومتری جذب شده و با افزایش انرژی الکترونها، دمای موضعی یونوسفر را بالا میبرند. این فرآیند به دانشمندان امکان میدهد تا اثرات این تحریکها را با ابزارهای نظارتی مانند رادارهای VHF و UHF، مگنتومترها و دیجیسوند (دستگاه ثبت صداهای یونوسفری) بررسی کنند.
تحقیقات هارپ به دو دسته تقسیم میشود:
۱. فعال: که در آن از ابزار IRI برای ارسال امواج و تحریک یونوسفر استفاده میشود.
2. غیرفعال: که تنها از ابزارهای نظارتی برای مطالعه پدیدههای طبیعی یونوسفر بهره میگیرد.
کاربردهای هارپ
هدف اعلامشده هارپ، بهبود درک علمی از یونوسفر و توسعه فناوریهای ارتباطی و ناوبری است. برخی از کاربردهای اصلی آن عبارتاند از:
– ارتباطات پیشرفته: هارپ میتواند روشهایی برای بهبود ارتباطات رادیویی در فواصل طولانی، بهویژه برای زیردریاییها و ماهوارهها، ارائه دهد.
– مطالعه شفق قطبی: هارپ در کشف نوع جدیدی از شفق قطبی و بررسی تعاملات ذرات باردار با میدان مغناطیسی زمین نقش داشته است.
– نظارت و دفاع: مطالعه اثرات انفجارهای هستهای در ارتفاع بالا بر ماهوارهها و سیستمهای ارتباطی، که در دوران جنگ سرد اهمیت استراتژیک داشت.
شایعات و تئوری های توطئه
با وجود اهداف علمی اعلامشده، هارپ از همان ابتدا با شایعات و تئوریهای توطئه متعددی همراه بوده است. این شایعات به دلیل ماهیت محرمانه اولیه پروژه و عدم شفافیت در مراحل ساخت آن شدت گرفت. برخی از معروفترین ادعاها عبارتاند از:
– کنترل آب و هوا: برخی معتقدند هارپ میتواند طوفان، سونامی یا خشکسالی ایجاد کند.
– ایجاد زلزله: ادعاهایی مبنی بر نقش هارپ در زلزلههایی مانند زلزله هائیتی (۲۰۱۰) یا ترکیه و سوریه (۲۰۲۳) مطرح شده است.
– کنترل ذهن: برخی نظریهپردازان هارپ را به استفاده از امواج برای تأثیرگذاری بر ذهن انسان متهم کردهاند.
– تخریب ماهوارهها یا شاتلهای فضایی: ادعاهایی درباره نقش هارپ در حوادثی مانند سقوط شاتل کلمبیا وجود دارد.
این ادعاها اغلب بدون شواهد علمی معتبر مطرح شدهاند. به گفته جسیکا متیوز، مدیر برنامه هارپ، و آرون ریدلی، استاد علوم اقلیمی دانشگاه میشیگان، هیچ مدرک علمی وجود ندارد که نشان دهد هارپ قادر به ایجاد بلایای طبیعی یا کنترل آبوهوا است. اثرات هارپ بر یونوسفر موقتی است و پس از چند ثانیه تا حداکثر ۱۰ دقیقه از بین میرود.
تأثیرات زیست محیطی و بهداشتی
یکی از نگرانیهای مطرحشده درباره هارپ، تأثیرات احتمالی امواج الکترومغناطیسی آن بر سلامت انسان و محیطزیست است. با این حال، مدیران پروژه تأکید دارند که به دلیل دوری تأسیسات از مناطق مسکونی و ماهیت متلاطم یونوسفر، اثرات هارپ قابلتشخیص یا مضر نیستند. اتحادیه اروپا خواستار تحقیقات بیشتری در این زمینه شده، اما تاکنون شواهد معتبری درباره مضرات هارپ گزارش نشده است.
اگر می خواهید بدانید جنس سکه ازچیست، کلیک کنید.